Grenzen stellen klinkt heel autoritair, misschien zelfs Old Skool maar is toch o zo belangrijk! Ieder kind heeft grenzen nodig. Sterker nog… daar gedijt een kind juist goed op. Waarom eigenlijk? En HOE bepaal je die grenzen dan?
Grenzen geven kinderen juist veiligheid. Het geeft structuur. Het leven van alledag krijgt zo een bepaalde mate van voorspelbaarheid en maakt het overzichtelijk. Dat kan zelfs ontspannenheid bieden want een kind weet zo precies waar het aan toe is. Daarnaast kan een ouder/opvoeder/juf/grootouder situaties overzien. Oorzaak – gevolg inschatten. Dat kunnen jonge kinderen nog niet. De taak van bv. ouders en juffen is een duidelijk kader bieden waarin kinderen zich kunnen ontplooien.
Grenzen klinken ‘leuker’ als je dit afspraken of regels noemt. Ik, als juf, zie soms ouders die moeite hebben hun kroost te corrigeren, te attenderen op een gemaakte onderlinge afspraak of te wijzen op een geldende regel. Een kind ‘teleurstellen’ is ook niet fijn maar soms gewoon nodig. Het is een leermoment. Als je dan het bovenstaande leest dan kan het bv. ophaal-ritueel juist gemoedelijk verlopen ipv. dat het verzandt in een strijd. Het zijn namelijk regels uit liefde.*
Maak het jezelf niet te moeilijk! Stel duidelijke simpele regels. Als voorbeeld een regel binnen Klokje Rond: Wij lopen door de hal, rennen doen wij buiten op de speelplaats.
Elke peuter weet dit. Een geldende regel voor iedereen. Iedereen weet wat er van hem/haar verwacht wordt. Een tweede voorbeeld is meer algemeen en veelgehoord: Als je graag iets wilt dan vraag je dit.
Wat zeker gaat werken is dat de regels, de gemaakte afspraken bindend zijn. Dat de grenzen dus duidelijk afgebakend zijn. Bij een ‘nee’ van jou als ouder is het ook echt een ‘nee’. Laat het duidelijk zien (gezichtsuitdrukking) en voelen dat het menens is. Wees hierin dus bewust van jouw eigen grenzen. Wil je misschien iets van het kind ‘omdat het zo hoort volgens anderen’? Of verlang je iets van jouw kind omdat jij wil dat het zo behoort te gaan en je jouw kind zo normen en waarden meegeeft.
Een grens kan verschillen per situatie of moment. Dat vraagt wat flexibiliteit en uitleg. Leg uit waarom iets juist die ene keer wel of niet kan. De boodschap komt het beste over als je die in de ik-vorm overbrengt. Stel dat jouw kind je vraagt om een appel ipv een snoepje. Je zegt vandaag nee en gisteren was het nog een ja. Maak het kind duidelijk waaróm!
“Ik vind het fijn dat je om een appel vraagt en toch zeg ik nee. We gaan namelijk al bijna aan tafel voor het avondeten.”
Een kind onder de twee is natuurlijk nog niet geholpen met zo’n uitleg. Hoewel dat wij dat uit onze pedagogische visie wél doen. De intonatie en de gelijkwaardigheid die je een kind zo geeft legt de basis voor het begrijpen en het leren van regels en afspraken.
Bij een dreumes is het handiger echt in te grijpen.
Stel dat jouw kind een woede-uitbarsting heeft te midden van een volle kamer visite. Dan pak je het bij de hand en stap je letterlijk uit de situatie. Neem het kind apart met de boodschap:”Ik zie dat je boos bent. Je mag ook boos zijn. Het is voor de visite niet gezellig. Ben maar even boos in de keuken. Als het over is kom je er gewoon weer bij.” Blijf te allen tijden rustig. Jouw rust en standvastigheid geeft empathisch en respectvol de grens duidelijk aan. Dat voelen kinderen. Daar zijn ze ontvankelijk voor.
* Een kind opvoeden is het kind begeleiden en sturen naar volwassenheid. Naast liefde, geduld en geborgenheid horen daar nu eenmaal regels, afspraken, normen, waarden en dus grenzen bij.
Lieve groet,
Christel B
Bronnen: psychogoed.nl /mamaliefde.nl / ontspannenopvoeden.nl / >25 jaar praktijkervaring
